Lucht water warmtepompen

Wat zijn lucht/water warmtepompen? Hoe werken ze en wat zijn de voor- en nadelen? Ontdek hier alles over warmtepompen die de buitenlucht gebruiken om sanitair warm water te produceren.

Over de lucht water warmtepomp

Wat is een lucht/water warmtepomp?

Lucht-water warmtepompen zijn hybride warmtepompen die warmte uit de buitenlucht onttrekken en deze gebruiken om water te verwarmen, dat vervolgens kan worden gebruikt voor ruimteverwarming en/of warm tapwater. Het systeem bestaat uit een buitenunit die warmte onttrekt aan de lucht en een binnenunit die de warmte overdraagt aan het watercircuit van de woning.

Hoe werkt een lucht/water warmtepomp?

De werking van een lucht-water warmtepomp berust op het principe van de koelcyclus. Een koelmiddel circuleert door een gesloten systeem en doorloopt vier fasen: verdampen, comprimeren, condenseren en expanderen. In de verdamper neemt het koelmiddel warmte op uit de buitenlucht en verdampt het. Vervolgens wordt het gasvormige koelmiddel in de compressor onder hoge druk gebracht, waardoor de temperatuur stijgt. In de condensor geeft het koelmiddel de opgenomen warmte af aan het watercircuit, waarbij het weer condenseert. Tot slot stroomt het vloeibare koelmiddel via een expansieventiel terug naar de verdamper, waar het proces opnieuw begint.

Toepassingen lucht/water warmtepompen

Lucht-water warmtepompen worden gebruikt voor zowel ruimteverwarming als het verwarmen van sanitair water. Ze kunnen worden geïntegreerd in vloerverwarmingssystemen, radiatoren en boilers. Voor woningen die zowel verwarming als koeling nodig hebben, kunnen lucht-water warmtepompen ook worden gebruikt om in de zomermaanden te koelen door de werking van de koelcyclus om te keren. Hieronder kan je de verschillende toepassingen zien:

• Sanitair warm water
• Zwembadwater
• Warm water vloerverwarming
• Warm water radiatoren
• Boilers

Wat zijn de voor- en nadelen van de lucht/water warmtepomp?

Voordelen

• Energie-efficiëntie: Lucht-water warmtepompen kunnen tot vier keer meer energie produceren dan ze verbruiken, wat resulteert in lagere energiekosten.
• Milieuvriendelijk: Ze gebruiken hernieuwbare energiebronnen en verminderen de CO2-uitstoot in vergelijking met traditionele verwarmingssystemen op fossiele brandstoffen.
• Eenvoudige installatie: De installatie is minder ingrijpend dan die van grond-water warmtepompen, omdat er geen grondboringen nodig zijn.
• Geschikt voor renovaties: Deze warmtepompen kunnen worden geïntegreerd in bestaande verwarmingssystemen, wat ze ideaal maakt voor renovatieprojecten.

Nadelen

• Prestatievariatie: De efficiëntie kan dalen bij zeer lage buitentemperaturen, waardoor extra verwarming mogelijk nodig is.
• Geluid: De buitenunit kan geluid produceren, wat storend kan zijn in dichtbevolkte gebieden.
• Hogere aanschafkosten: Hoewel de operationele kosten lager zijn, kunnen de initiële investeringskosten hoger zijn dan die van traditionele systemen.

Rendement van een lucht/water warmtepomp

Lucht/water warmtepompen halen niet het rendement van hun broertjes: de geothermische warmtepompen zoals grond/water warmtepompen of water/water warmtepompen maar de kostprijs ligt ook een pak lager. Deze lage kostprijs samen met een eenvoudige installatie zorgen alsnog voor een snelle terugverdientijd. Het vermogen van een lucht/water warmtepomp start vanaf 5 kW en kan gaan tot wel 15 kW.

Welke verwarming gebruik je bij een lucht/water warmtepomp?

Er is slechts één vereiste aan je verwarmingssysteem als je werkt met een lucht/water warmtepomp en dat is dat je gebruik maakt van lage temperatuur verwarming (LTV). De meest gekende LTV is natuurlijk vloerverwarming maar je kan ook perfect kiezen voor dynamische laag-energieconvectoren of zelfs plafondverwarming.

De keuze van je verwarming hangt af of je de ruimte kort wenst op te warmen en tevens ook snel wil laten afkoelen zoals in een slaapkamer of dat je net een aangename, constante temperatuur wenst. In de eerste situatie ben je beter met convectoren en in de laatste ben je beter met vloerverwarming. Gelukkig sluit het één het ander niet uit en kan je verschillende verwarmingselementen combineren in je woning.

Kan een lucht/water warmtepomp ook de woning koelen zoals een airco?

Een airco is ook een warmtepomp maar met een omgekeerde werking. Om dit verschil aan te duiden krijgen ze de benaming “koelmachine” mee i.p.v. warmtepomp. Gelukkig kan je mits het toevoegen van een speciale kit ook je lucht/water warmtepomp gebruiken om de woning te koelen op warme zomerdagen. De warmtepomp klaart deze klus door koud water in plaats van warm door de verwarmingselementen te sturen.

Wel moet je weten dat het koelen van je woning aardig wat energie vraagt van je warmtepomp dus we raden aan, als je kiest voor de koelingskit, je ook kiest voor een bijkomende hernieuwbare energiebron zoals zonnepanelen. Anders kom je al snel aan een meerkost van €5 per dag aan energieverbruik.

Bereken het nodige vermogen van je lucht/water warmtepomp

Voor je beslist welke warmtepomp je wenst, is het belangrijk om te weten welk vermogen de warmtepomp moet hebben. Bij een nieuwbouw kan je met de architect of aannemer de nodige kW bespreken omdat ze perfect weten hoeveel bepaalde ruimtes aan vermogen nodig hebben. Je hoeft dan enkel nog te weten op hoeveel graden je deze ruimte wenst te verwarmen en of dit dagelijks dient te gebeuren of occasioneel.

Bij een renovatie is het moeilijker om het vermogen in te schatten. Veel hangt af van de isolatiewaarde van je woning en of alle ruimtes onder handen genomen worden. Als je tijdens een renovatie enkel de verwarming aanpast naar LTV zonder de isolatie aan te pakken, zal de warmtepomp een hoog vermogen nodig hebben. Bij een renovatie kan je beter een goede transmissieberekening laten maken.

Of je nu de warmtepomp voor een nieuwbouw of renovatie aankoopt, werken met zones is belangrijk om het vermogen van je warmtepomp optimaal te benutten en weinig of niet van het distributienet afhankelijk te zijn. Zones of zoneregeling betekent dat je elke ruimte afzonderlijk kan regelen: badkamer lekker warm met 24° Celsius, slaapkamer koel met 18° Celsius en de living/eetplaats plaats je dan op 21° Celsius.

Als laatste rest nog je warm waterverbruik. Probeer deze zo goed mogelijk af te stemmen op de werking van je warmtepomp. Het matigen van warm water zoals douchen in plaats van baden heeft de grootste impact op het rendement van je warmtepomp. Probeer ook het warm water voor de keuken afzonderlijk in te stellen. Deze is veel hoger dan de nodige warmte voor het water in je badkamer.

Rendement lucht/water warmtepomp berekenen

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de Coëfficiënt van Prestatie (COP). De COP geeft aan hoeveel warmte-energie de warmtepomp levert per eenheid elektriciteit die ze verbruikt.

Berekenen van het rendement

Stel, een lucht-water warmtepomp heeft een COP van 4. Dit betekent dat voor elke kWh elektriciteit die de warmtepomp verbruikt, het systeem 4 kWh warmte produceert. Als een woning een jaarlijkse warmtevraag heeft van 10.000 kWh en de warmtepomp een COP van 4 heeft, dan is het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de warmtepomp:

Jaarlijks elektriciteitsverbruik = Warmtevraag/COP = 10.000 kWh:4 = 2.500 kWh

Bepalen van de capaciteit

De benodigde capaciteit van een lucht-water warmtepomp wordt bepaald door de warmtevraag van de woning. Deze kan worden berekend op basis van de grootte van de woning, de isolatiegraad en het klimaat. Een goed geïsoleerde woning van 150 m² in een gematigd klimaat heeft een warmtevraag van ongeveer 50 W/m². De benodigde verwarmingscapaciteit is dan:

Capaciteit = 150m² × 50W/m² = 7.500W = 7,5kW

Lucht water warmtepomp-merken

• Vaillant
• Rehema
• Viessmann
• Buderus
• Nibe
• Itho Daalderop
• Daikin

Onderhoud lucht/water warmtepompen

Regelmatig onderhoud is cruciaal voor de optimale werking en levensduur van een lucht-water warmtepomp. Laat de warmtepomp minstens één keer per jaar inspecteren en onderhouden door een gecertificeerde professional. Dit omvat het reinigen van filters, controleren van koelmiddelniveaus en het testen van de algemene werking van het systeem. Moderne warmtepompen zijn vaak uitgerust met monitoringfuncties waarmee je het energieverbruik en de prestaties kunt bijhouden via een app of online platform. Dit helpt om eventuele problemen vroegtijdig te detecteren en aan te pakken.

De prijs van een lucht/water warmtepomp

Lucht/water warmtepompen behoren bij één van de goedkoopste warmtepompen wat de aankoopprijs betreft. Ook voor de installatie is het een topper want deze is evenredig goedkoop:

• geen boringen nodig dus ook geen extra vergunningen;
• geen aanleg van captatienet nodig;
• geen extra breekwerk omwille van de afzonderlijke buiten- en binnenunit;
• neemt dezelfde ruimte in beslag als je oude cv-ketel of cv-brander;

De kosten van lucht-water warmtepompen variëren afhankelijk van het merk, de capaciteit en de complexiteit van de installatie. Gemiddeld liggen de prijzen tussen de €6.000 en €12.000 voor het systeem zelf, exclusief installatiekosten. De totale kosten inclusief installatie kunnen variëren van €8.000 tot €30.000. Het is belangrijk om offertes van meerdere installateurs te vergelijken en te kijken naar eventuele subsidies of fiscale voordelen die beschikbaar kunnen zijn.